Meertaligheid in het onderwijs. Een verhaal van ons allemaal. Een onderwerp waar veel over gezegd kan worden, dat zorgt voor nieuwe uitdagingen en nieuwe inzichten. Niet alleen hier in Vlaanderen, maar in alle hoeken van de wereld. En dat is waarom wij in november 2020 onderwijsexperten uit Vietnam, Zuid-Afrika en België virtueel samenbrachten om kennis, ervaringen en inspiratie uit te wisselen.

Kon je er niet bij zijn of heb je iets gemist? (Her)bekijk hier de opnames! 
Meer dan 450 lerarenopleiders, pedagogische begeleiders, (toekomstige) leerkrachten en schoolleiders uit verschillende hoeken van de wereld namen deel aan onze Digitale Leerweek over meertaligheid in het onderwijs. Van 17 tot en met 26 november 2020 gingen sprekers en deelnemers iedere ochtend van 9u30 tot 11u in dialoog.

Hanan Challouki gaf als gastvrouw het startschot tijdens de openingssessie. We startten met talks over meertaligheid en onderwijs in Vietnam, Zuid-Afrika en België. Drie landen, drie verschillende contexten, maar veel gemeenschappelijke uitdagingen. Anh Phuong Ha, Global Teacher Prize top 10 finalist 2020, benadrukte in haar keynote het belang van de rol van leerkrachten.
 
Tijdens de dagen die volgden, konden deelnemers zich verder verdiepen en laten inspireren tijdens verschillende thematische sessies waarin we nog meer sprekers uit Vietnam, Zuid-Afrika en België aan het woord lieten. Zij deelden hun expertise over materiaalontwikkeling, begrijpend lezen en professionele ontwikkeling. Want hoe leer je een taal zonder boeken en verhalen of zonder goed opgeleide leerkrachten?

Niet alleen de sprekers maar ook deelnemers deelden verhalen over hoe zij omgaan met meertaligheid in het onderwijs. Op het einde van iedere sessie kregen de deelnemers een praktische taak mee waar ze de week erop tijdens de thematische werksessies dieper op in gingen.

Samenwerking

Het waren dagen boordevol goede praktijken en tips. Wat wij onthouden is dat meertaligheid in het onderwijs een verhaal van ons allemaal is, waarbij samenwerking centraal staat. We hebben iedereen nodig: politieke leiders, schoolleiders, lerarenopleiders, pedagogisch begeleiders, ouders, de hele gemeenschap ... én uiteraard de leerkrachten. Zij spelen een enorm belangrijk rol bij het creëeren van een veilige, betekenisvolle en positieve taalleeromgeving.

Het belang van de moedertaal

Wanneer een leerling zich veilig voelt en de ruimte krijgt om ook in de klas gebruik te maken van zijn moedertaal, zal die zich zelfzekerder voelen en zowel zijn moedertaal als de instructietaal sneller en beter onder de knie krijgen. Het is niet noodzakelijk dat de leerkracht de moedertaal verstaat maar door een brug te slaan tussen de verschillende talen, geef je erkenning aan de moedertaal én de identiteit van de leerling.

Taal is macht

Bepaalde talen worden door sommigen gezien als machtiger dan andere en zo zijn er veel etnische minderheidstalen die als minderwaardig worden beschouwd. Dit is iets waar we ons bewust van moeten zijn en waar in de klas ook aandacht voor moet zijn. Want elke taal is even waardevol en zorgt voor verrijking.

SDG4

We sloten de leerweek af met een slotsessie waarin we terugblikten op wat geleerd werd. Kira Boe van Oxfam Ibis sloot af met een keynote waarin ze het belang van meertaligheid in het onderwijs benadrukte voor het behalen van Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling Kwaliteitsonderwijs (SDG4).

Take-aways van de drie landenvertegenwoordigers

Nangamso Mtsatse (Funda Wande, Zuid-Afrika)Vu Thi Thanh Huong (Institute of Linguistics, Vietnam Academy of Social Sciences)Carolien Frijns (Arteveldehogeschool)

Een creatieve blik

De illustraties zijn gemaakt door Nilu Kuhpour. Zij gaf haar eigen interpretatie aan wat ze hoorde tijdens de opening- en slotsessie. Onderaan deze pagina kan je al haar creaties bekijken.

Spoken word artiest Sarah Bekambo sloot beide livestreams af met pakkende woorden over haar ervaring met meertaligheid en multiculturaliteit.



Dit is wat enkele deelnemers onthouden na hun deelname: 


'De keynotes en uitwisseling bevestigen dat in welke context je ook werkt, er enkele universele principes gelden: een talenbeleid en -aanpak ontwikkelen is een proces dat je niet kan opleggen, een krachtige taalleeromgeving creëren is altijd nodig, je moet rekening houden met alle betrokkenen, overtuigingen hebben een rol, context bepaalt heel veel, nergens hebben alle talen eenzelfde status, identiteit en emoties hebben een rol bij de taalverwerving en daar moet je rekening mee houden.'

'Meertaligheid is een must. Het is belangrijk om te leren van elkaar en ons aan elkaar aan te passen.'

'Ik neem naar mijn organisatie vooral mee dat men elders op de wereld op vergelijkbare uitdagingen stuit en ook zoekende is naar goede antwoorden hierop.'
 Kon je er niet bij zijn of het je iets gemist? (Her)bekijk de opnames! Bekijk de individuele presentaties

Illustraties Nilu Kuhpour