Click here for the English version

Meertaligheid is een wereldwijd gegeven. Maar terwijl landen in het zogenaamde ‘Globale Zuiden’ in oorsprong en etnisch meertalig zijn, is de meertaligheid in het ‘Globale Noorden’ vooral door migratie ontstaan. Door de grote taaldiversiteit in de klassen, is het in het laatste geval onmogelijk onderwijs aan te bieden in alle thuistalen die de scholen rijk zijn. Toch hebben studies aangetoond dat het mogelijk is om de moedertalen van alle leerlingen op een positieve manier een plaats te geven op school.
 
Spreken over het Zuiden en het Noorden creeërt de illusie dat er twee tegenovergestelde gebieden zijn terwijl hun uitdagingen grotendeels gelijkaardig zijn, zeker op het vlak van kwaliteitsvol onderwijs. Ook wanneer we kijken naar meertaligheid in onderwijs zien we veel gelijkenissen. Dus staat eNSPIRED opnieuw klaar om de dialoog op te starten en te leren van elkaar.
 
Het academiejaar 2019-2020 staat helemaal in het teken van meertaligheid. Internationale sprekers worden uitgenodigd om het Vlaams onderwijsveld te inspireren met tot voorkort onbekende oplossingen voor gedeelde uitdagingen. De eerste activiteit op het programma is een internationaal gastcollege op 13 november.
 

PROGRAMMA

09.30     Registratie, onthaal en koffie
10.00     Welkom
10.10     Gastcollege met: 

  • Kathleen Heugh, University of South Australia, 'Multilingualisms, translanguaging and transknowledging: education for inclusion, cohesion and wellbeing' (zie abstract onder)
  • Piet Van Avermaet, Steunpunt Diversiteit en Leren van de Universiteit Gent
  • moderator: Jill Surmont, VUB

11.30     Pauze
11.45     Gesprek tussen de gastsprekers Kathleen Heugh en Piet
              Van Avermaet
. De gastsprekers gaan ook in gesprek met
              het publiek. Ayse Isçi, medewerker meertaligheid en
              talensensibilisering bij Onderwijscentrum Gent, deelt
              getuigenissen uit de praktijk. Sven Gatz, Brussels minister
              van Meertaligheid, spreekt over hoe het beleid een rol kan
              spelen om meertaligheid op school positief te benaderen.
              Jill Surmont leidt het gesprek in goede banen.  
12.45     Lunch
13.35     Werkwinkels - ronde 1 (zie onder)
15.00     Werkwinkels - ronde 2 (zie onder)
16.15     Einde

PRAKTISCH

  • Op woensdag 13 november 2019 van 9u30 tot 16u15
  • In Gent, De Krook, Miriam Makebaplein 1 (ingang via Platteberg 11), 9000 Gent (route)
  • Voor lerarenopleiders, pedagogische begeleiders, (toekomstige) leerkrachten en schoolleiders
  • Taal:
    • Het gastcollege en de Meet&Greet vinden plaats in het Engels.
    • De andere werkwinkels kan je volgen in het Nederlands
  • Deelname is gratis maar inschrijven verplicht (zie onder)
  • Ben je ingeschreven maar kan je toch niet komen? Verwittig ons tijdig om voedselverspilling tegen te gaan.

 

DE GASTSPREKERS

Kathleen Heugh, University of South Australia, is gespecialiseerd in onderwijs en taalbeleid. Ze voerde in opdracht van internationale overheden en ontwikkelingsagentschappen systeembreed onderzoek naar taal en geletterdheid in sub-Sahara Afrika. Haar theoretisch en praktijkonderzoek naar meertaligheid in onderwijs in meer dan 30 landen was de basis voor UNESCO aanbevelingen op vlak van onderwijs en taalbeleid aan landen in Afrika en Zuid-Oost Azië. Ze heeft specifiek expertise in de relatie tussen de onderwijstaal en schoolachterstand, in het bijzonder voor kwetsbare en ontheemde gemeenschappen en migranten.
 
Piet Van Avermaet is directeur van het Steunpunt Diversiteit & Leren, verbonden aan de vakgroep taalkunde van de Universiteit Gent. Hij doceert multiculturalisme studies, meertaligheid in onderwijs en taalbeleid aan diezelfde universiteit. Zijn expertise en onderzoeksinteresses omvatten onder andere: meertaligheid in onderwijs, kansarmoede en sociale ongelijkheid in onderwijs, taalbeleid en -praktijk in onderwijs, taalbeleid en -praktijk in contexten van (sociale) inclusie, taal assessment, diversiteit en inclusie, integratie en participatie, discriminatie in onderwijs, migratie.

Jill Surmont zal de dialoog tussen de gastsprekers en met het publiek in goede banen leiden. Ze is professor Vakdidactiek en Talen aan de VUB, Vrije Universiteit Brussel. In het verleden werkte ze mee aan het VALIDIV-project (2012-2015) met als doelstelling diversiteit in de klas te valideren en te werken aan een positieve houding ten aanzien van de thuistaal van kinderen. Voordien werkte Surmont mee aan een Europees CLIL-project waarbij taal- en computerspecialisten van verschillende universiteiten samen een online platform ontwikkelden waarop leermaterialen voor CLIL-leerkrachten beschikbaar zijn.


DE WERKWINKELS

We bieden in 2 rondes vijf internationaal geïnspireerde werkwinkels. Je kan twee werkwinkels van jouw keuze volgen (zie inschrijvingsformulier, ronde 1 en ronde 2).

1) Meet&Greet Kathleen Heugh over meertaligheid en onderwijs

In deze sessie ga je in gesprek met gastspreker Kathleen Heugh. Doe mee aan deze Meet&Greet en deel met Kathleen inzichten over hoe meertaligheid postitief benaderd kan worden in onderwijs.
Doelgroep: lerarenopleiders, pedagogisch begeleiders, studenten, leerkrachten en schoolleiders niveau kleuter-, lager- en secundair onderwijs en andere geïnteresseerden.

2) Het AVIOR-project, meertalig schoolmateriaal voor kinderen met een migratieachtergrond in Europa 

Laurinde Koster werkt als onderzoeker en onderwijskundige bij de Rutu Foundation, een non-profit stichting die werkt aan meertalig en inclusief onderwijs over de hele wereld. De Rutu Foundation is ontstaan in Suriname, waar Dr. Ellen-Rose Kambel startte met de ontwikkeling van meertalig wiskundemateriaal voor inheemse kinderen. Vanuit dit project is het AVIOR-project ontstaan (Erasmus+). Samen met zeven partners uit zes Europese landen werd de laatste drie jaar meertalig schoolmateriaal ontwikkeld en geïmplementeerd in basisscholen. Dit schoolmateriaal was een brug om de samenwerking te versterken tussen scholen en meertalige ouders, een groep die soms moeilijk te bereiken is. Deze werkwinkel presenteren we het meertalige materiaal en bespreken we de uitkomsten van het AVIOR-project. Op een interactieve wijze leer je hoe meertaligheid positief benaderd kan worden om zo de samenwerking tussen ouders en school te versterken.
Doelgroep: lerarenopleiders, pedagogisch begeleiders, studenten, leerkrachten en schoolleiders niveau kleuter- en lager onderwijs en andere geïnteresseerden.

3) Aan de slag met talenpaspoorten - Fauve De Backer, Steunpunt Diversiteit & Leren
 
Wij gebruiken taal op een complexe en veelzijdige manier in ons dagelijkse leven. Dit zorgt ervoor dat het als leerkracht uitdagend is om het talenrepertoire van je leerlingen in kaart te brengen. Door het werken met talenpaspoorten, kan je meer zicht krijgen op het talige leven van jouw leerlingen: Welke talen kennen ze? Wanneer en hoe gebruiken ze deze? Hoe voelen ze zich hierbij? Het talenpaspoort is een soort mind map die leerlingen uitnodigt en uitdaagt om hun talenrepertoire te visualiseren. In deze workshop leer je hoe je samen met je leerlingen een talenpaspoort kunt opbouwen en wat de voordelen ervan zijn.
Doelgroep: lerarenopleiders, studenten, leerkrachten en schoolleiders niveau lager (vooral 3de graad)- en secundair onderwijs en andere geïnteresseerden.

4) Meertaligheid als troef voor een krachtig onderwijs in de grootstad - Anouk Van Herf, Kenniscentrum Urban Coaching & Education – Educatieve Bachelor Lager Onderwijs Erasmushogeschool Brussel
 
Hoe vertaal je wetenschappelijke inzichten over het benutten van thuistalen van meertalige leerlingen naar je concrete klaspraktijk? In deze werkwinkel delen we resultaten en ervaringen uit het praktijkgericht onderzoek van de lerarenopleiding Lager Onderwijs van Erasmushogeschool Brussel. In samenwerking met studenten en leerkrachten van Brusselse basisscholen zijn activiteiten opgezet die een positief klimaat rond meertaligheid stimuleren. De focus ligt vooral op het concreet inzetten van thuistalen van meertalige leerlingen in verschillende leergebieden zoals wiskunde of taalbeschouwing. Het onderzoek vindt plaats in de derde graad van het lager onderwijs. De inzichten worden vertaald naar de curricula van de lerarenopleidingen.
Doelgroep: lerarenopleiders, pedagogisch begeleiders, studenten, leerkrachten en schoolleiders niveau lager onderwijs en andere geïnteresseerden.

5) T@H, een digitale tool om met ouders en kinderen in gesprek te gaan over meertalig opvoeden en opgroeien – Patrizia Civetta, FOYER
 
TALES @HOME wil meertalige gezinnen ondersteunen met als doel hen te helpen om een stimulerende omgeving te scheppen voor taalleren en welbevinden. Voor dit Erasmus+ project werd een digitale tool (app) ontwikkeld voor ouders en hun kinderen die kan worden gebruikt om emoties verbonden met taal in kaart te brengen. De tool kan positieve emoties en attitudes binnen het gezin versterken om zo bij te dragen aan welbevinden, sociale inclusie en het taalleren van de gezinsleden. In deze werkwinkel maak je kennis met de digitale tool en verdiepen we de ondersteunende rol van de professional. Na een inleiding over het belang van thuistalen overlopen we hoe de tool werkt en verkennen de mogelijkheden die dit instrument je biedt.
Doelgroep: lerarenopleiders, pedagogisch begeleiders, studenten, leerkrachten en schoolleiders niveau kleuter-, lager- en secundair onderwijs en andere geïnteresseerden.

 
Wil je graag een verhaal of een ervaring over meertaligheid delen ? Heb je nu al een vraag voor de gastsprekers Kathleen Heugh en/of Piet Van Avermaet? Laat ze achter in onderstaand formulier of mail ze naar Soetkin.Bauwens@vvob.org. Wij bezorgen de verhalen en vragen anoniem. Op die manier kunnen ze een plaats krijgen in de keynotes of het gesprek.