De community schools in Zambia hebben niet veel middelen om kwaliteitsvol onderwijs te bieden aan hun kleuters en lagere schoolkinderen. Daarom zijn ze heel creatief met wegwerpmaterialen. Vier Vlaamse studenten gingen hen ondersteunen bij de ontwikkeling van didactisch materiaal.
Een creatieve stage
Sylvie Senesael (Bachelor Kleuter Howest), Meghanne Roose (Bachelor Lager Howest), Paulien Houdart (Bachelor Kleuter UC Leuven-Limburg) en Saskia Kennes (Bachelor Lager UC Leuven-Limburg) liepen in het voorjaar van 2017 stage in vier community schools in Zambia. Ze ondersteunden de leerkrachten via klastips en de aanmaak van didactische materialen. Daarnaast werkten ze mee aan een project om de speelplaats te verlevendigen en actiever te maken. De studenten begeleidden hen ook bij het gebruiken van materialen die de scholen ontvingen in kader van het QEECS-programma.
De studenten of de leerkrachten testten de gemaakte materialen in de klassen. Als de leerkrachten de materialen testten, werden de leerdoelen goed uitgelegd. De studenten gaven aan de leerkrachten instructies voor een goed gebruik van de materialen. Ze participeerden en observeerden zodat indien nodig de materialen of de instructies konden verbeterd worden. Daarna schreven de studenten een handleiding voor het gebruik van de materialen en gaven ze workshops waarin de leerkrachten leerden om zelf materialen te maken. Een groot aandachtspunt was het gebruik van materialen die weinig of geen geld kosten. Op die manier werd dit een haalbaar project voor de scholen en de leerkrachten.
Maak kennis met de vier community schools
In de Munonko community school zijn 68 kleuters tussen de drie en zes jaar ingeschreven. Ongeveer 40 kleuters komen regelmatig. De kleuterklas is in handen van de leerkachten Jane en Gwendoline. Gwendoline is ook de directrice van de school. Juf Prudence geeft les aan de kinderen in het eerste en vierde leerjaar. In het eerste leerjaar komen 25 van de 33 ingeschreven kinderen regelmatig. Enkele kinderen zijn zeven jaar, de meesten zijn tien à elf jaar, maar er zitten ook enkele leerlingen die al dertien jaar zijn. Het is voor juf Prudence dus een uitdaging om de leefwereld van alle leerlingen aan te spreken.
In de Little Angels community school werken zeven leerkrachten en een directeur. In de enige kleuterklas zitten vijftien leerlingen, vier jongens en negen meisjes. De leeftijden schommelen tussen drie en zes jaar. Het dochtertje van de directeur zit ook in de kleuterklas, ook al is zij nog maar twee jaar. Elk leerjaar heeft zijn eigen leerkracht. In het eerste leerjaar zitten 23 leerlingen, tien jongens en dertien meisjes. De leeftijden schommelen tussen zes en negen jaar. Een derde van de kinderen is naar de kleuterklas geweest. Voor de anderen is dit hun eerste schoolervaring. De school werkt met een doorschuifsysteem zodat elke leerkracht met zijn of haar leerlingen mee gaat naar het volgende leerjaar.
In de kleuterklas van Kaloko Kantanshi community school zijn 54 kinderen tussen drie en zes jaar ingeschreven. Sandra geeft hier les. De 105 leerlingen van het eerste leerjaar worden verdeeld over twee groepen. Groep één bestaat uit een zestigtal leerlingen. Zij krijgen les van 7 tot 10 uur. De tweede groep bestaat uit een vijftigtal leerlingen die les krijgen van 10 tot 12 uur. Het is een hele uitdaging om de leerstof gezien te krijgen op zo'n korte tijd. In totaal zijn een duizendtal kinderen ingeschreven in deze school. Elk leerjaar heeft een leerkracht, maar de klassen worden opgesplitst in twee groepen. Het is anders niet haalbaar om zo'n grote groepen in een klaslokaal te krijgen.
Juf Linda geeft les in de Paraclete community school. Ze heeft 29 meisjes en 22 jongens in haar kleuterklas. De lagere school bevindt zich in een loods die met zwarte doeken opgesplitst wordt zodat er verschillende klassen les kunnen krijgen. In het weekend wordt het gebouw gebruikt als kerk. Daarom kunnen de klassen niet versierd worden met didactisch materiaal. Vier leerkrachten geven les aan de lagere schoolkinderen. Een deel van de leerlingen komt naar school in de voormiddag, en het andere deel in de namiddag.