Op donderdag 24 mei organiseerde het Departement Buitenlandse Zaken een tweede Staten-Generaal van de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking. Een kans tot dialoog met actoren binnen de ontwikkelingssamenwerking. Ook VVOB tekende present en kreeg met het eNSPIRED-programma de eer om tijdens een spreekmoment over co-creatie haar expertise te delen en te inspireren voor gelijkwaardige partnerschappen met het Zuiden.

Met de goedkeuring van het internationale VN-rapport ‘Agenda 2030’, bevestigde Vlaanderen haar engagement voor duurzame ontwikkeling. Onder het motto ‘stimulatie voor actie’ nodigde de Vlaamse overheid verschillende actoren uit die elkaar kunnen inspireren voor nieuwe samenwerkingstypes, aan de hand van ervaringen en praktijkvoorbeelden. “We moeten inzetten op partnerschappen met lange termijn engagement en hulpvoorspelbaarheid, met aandacht voor nieuwe actoren”, vat minister-president Geert Bourgeois de intentie van deze Staten-Generaal samen.

Keynotespreekster Cecilia Njenga, vertegenwoordigster van het VN-Milieuprogramma voor zuidelijk Afrika, bevestigt net als de minister-president dat een geïntegreerde aanpak nodig is, waarbij alle landen de handen in elkaar slaan: "Humanitaire hulp en ontwikkelingshulp moeten hand in hand gaan. We gaan wel in de juiste richting, maar er is nog een lange weg te gaan. Nieuwe, gelijkwaardige partnerschappen aangaan, meer open communiceren en eerlijke handelscontracten voor grondstoffen afsluiten, kunnen ons al een heel eind verder helpen", aldus Njenga.

Gelijkwaardige partnerschappen in de kijker

Tijdens vier interactieve uitwisselingssessies werden praktijkvoorbeelden en ervaringen gedeeld over innovatieve financiering, technologische en maatschappelijke innovatie, de private sector betrekken en co-creatie. Niet toevallig werd eNSPIRED, het VVOB-programma rond gelijke onderwijskansen, voor deze laatste sessie uitgenodigd als gastspreker over haar ervaring en expertise omtrent co-creatie in het onderwijs. Daarnaast deed de gemeente Zoersel er haar samenwerking met zustergemeente Bohicon (in Benin) uit de doeken, terwijl Rikolto focuste op samenwerkingsverbanden binnen het project ‘Gezocht: Voedsel voor de toekomst’.

Sprekers en deelnemers zochten samen naar antwoorden op drie vooropgestelde kernvragen: Hoe ga je aan de slag met een grote diversiteit aan actoren? Hoe doorbreek je de hulpbeweging van Noord naar Zuid en bouw je partnerschappen op een gelijkwaardige manier uit? En hoe ga je verder dan louter informatie-uitwisseling of twinning? Als leuk extraatje werden alle sessies visueel ondersteund aan de hand van graphic recording.

eNSPIRED als inspiratie voor co-creatie

Co-creatie is de sleutel tot een duurzame samenwerkingsrelatie met verschillende actoren. Door gelijkwaardige partnerschappen uit te bouwen met een grote diversiteit aan actoren, kan je als organisatie het verticale éénrichtingsverkeer van het Noorden naar het Zuiden ombouwen tot een wisselwerking waar gelijkwaardigheid centraal staat. Zo ontstaat er een proces waarbij alle partners aangezet worden om veranderingen aan te brengen in hun denken en handelen.

Net deze gelijkwaardige partnerschappen zijn het stokpaardje van eNSPIRED. “We doorbreken de klassieke hulpbeweging van Noord naar Zuid door partnerschappen op te bouwen op een gelijkwaardige manier. ​We zorgen er voor dat ook de expertise in het Zuiden wordt erkend én dat die wordt teruggebracht naar Vlaanderen”, verklaart Soetkin Bauwens, onderwijsadviseur bij VVOB en trekker van het programma. “De onderwijsuitdagingen zijn globaal en onderwijsactoren uit Vlaanderen kunnen veel leren van hun peers in het Zuiden. Wij gaan als organisatie verder dan louter informatie-uitwisseling. We zetten in op dialoog en interactieve uitwisseling waar alle partners worden aangezet tot kritische reflectie en veranderingen op het vlak van denken en doen.”

Praktijkvoorbeelden staan centraal

eNSPIRED zet deze visie om in de praktijk, door elk academiejaar te werken rond één centraal thema, dat gelinkt is aan gelijke onderwijskansen en omgaan met diversiteit. “In het najaar van 2017 kwam Kwame Akyeampong, professor Internationaal Onderwijs en Ontwikkeling aan de universiteit van Sussex, een betoog houden over de rol van de leerkracht om kwetsbare kinderen en jongeren optimale leerkansen te geven”, illustreert Soetkin. “In april 2018 organiseerde we dan weer onze jaarlijkse leerweek. Enkele experten uit Suriname en Zambia kwamen op bezoek voor een internationale dialoog over onderwijs aan kwetsbare leerlingen, waar praktijkvoorbeelden centraal stonden. Al deze activiteiten worden participatief en in overleg, met zowel de partners in het Zuiden als de partners in Vlaanderen, ontworpen en geïmplementeerd."

Van kwetsbaarheid naar gender

Het begin van de zomer kondigt tegelijkertijd het einde van het academiejaar 2017-2018 aan. Een jaar waar eNSPIRED met veel trots op terugkijkt. De leerweek en het gastcollege trokken het debat rond het jaarthema ‘kwetsbaarheid in de klas’ open en boden onze partners nieuwe inzichten.

Volgend jaar focust het eNSPIRED programma op 'gender in de klas'. Rond dit centrale thema faciliteert eNSPIRED ook dan een internationale dialoog om onderwijsvraagstukken in Vlaanderen op een creatieve manier te benaderen.

Benieuwd naar onze geplande activiteiten in academiejaar 2018-2019? Volg ons op facebook en schrijf je in voor onze nieuwsbrief!